جزء یازدهم

وَإِذَا مَسَّ الإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا کَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ کَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ کَذَلِکَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفِینَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ یونس 12 و چون انسان را آسیبى رسد ما را به پهلو خوابیده یا نشسته یا ایستاده مى‏خواند و چون گرفتاریش را برطرف کنیم چنان مى‏رود که گویى ما را براى گرفتاریى که به او رسیده نخوانده است این گونه براى اسرافکاران آنچه انجام مى‏دادند زینت داده شده است. کَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ...

جزء دهم

قُلْ إِنْ کانَ آباؤُکُمْ وَ أَبْناؤُکُمْ وَ إِخْوانُکُمْ وَ أَزْواجُکُمْ وَ عَشیرَتُکُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ کَسادَها وَ مَساکِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَیْکُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فی‏ سَبیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقینَ

توبه 24

بگو: اگر پدرانتان و پسرانتان و برادرانتان و همسرانتان و خویشانتان ( که اصول مجتمع خویشی انسانند ) و اموالی که فراهم کرده اید و تجارتی که از کسادش بیم دارید و جاهای مسکونیی که به آنها دلخوشید ( که اصول قوام مالی اجتماع است ) از خدا و فرستاده او و جهاد در راه او به نزد شما محبوب ترند پس منتظر باشید تا خداوند فرمان خود را ( دستور عذاب شما را ) صادر کند ، و خدا گروه نافرمانان را هدایت نمی کند.

---

مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فی‏ سَبیلِهِ...

جزء نهم

الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِیَّ الأُمِّیَّ الَّذِی یَجِدُونَهُ مَکْتُوبًا عِندَهُمْ فِی التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِیلِ یَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَآئِثَ وَیَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ فَالَّذِینَ آمَنُواْ بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِیَ أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَـئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

اعراف 157

آن پرهیزکاران کسانی هستند که از آن پیامبر امی که نامش و صفاتش در تورات و انجیل آمده است پیروی میکنند پیامبری که به اعمال نیک فرمان میدهد و دیگران را از کار زشت باز میدارد و مردم را  به راه سعادت و عفت و پاکی دعوت و آنان را از قید بندگی و تاریکی نجات میدهد پس مومنان آگاه به او ایمان می آورند و او را گرامی داشته و در پیمودن راه و اجرای رسالتش به وی کمک میکنند و از کتابی که بر وی نازل شده است پیروی می نمایندو قطعاً از رستگارانند .

---

وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِیَ أُنزِلَ مَعَهُ...

جزء هشتم

  یَا بَنِی آدَمَ لاَ یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطَانُ کَمَا أَخْرَجَ أَبَوَیْکُم مِّنَ الْجَنَّةِ یَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِیُرِیَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ یَرَاکُمْ هُوَ وَقَبِیلُهُ مِنْ حَیْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاء لِلَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ

اعراف 27

‏ای آدمیزادگان ! شیطان شما را نفریبد ، همان گونه که پدر و مادرتان را ( فریفت و ) از بهشت بیرونشان کرد و لباسشان را از ( تن ) ایشان بیرون ساخت تا عوراتشان را بدیشان نماید . شیطان و همدستانش شما را می‌بینند ، در صورتی که شما آنها را نمی‌بینید ( لذا از راههای گوناگون و به شیوه‌های مختلفی که نهان از دید شما است بر شما یورش می‌آورند . باید چنین دشمنانی را پائید و از کید و مکرشان ترسید . با این توضیح که آنان بر مؤمنان تسلّط ندارند و بلکه ) ما شیاطین را دوستان و یاران کسانی ساخته‌ایم که ایمان نمی‌آورند ( یعنی اهریمنان تنها بر غیر مؤمنان تسلّط دارند ) .‏

---

مِنْ حَیْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ ....

جزء هفتم

أَلَمْ یَرَوْاْ کَمْ أَهْلَکْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّکَّنَّاهُمْ فِی الأَرْضِ مَا لَمْ نُمَکِّن لَّکُمْ وَأَرْسَلْنَا السَّمَاء عَلَیْهِم مِّدْرَاراً وَجَعَلْنَا الأَنْهَارَ تَجْرِی مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَکْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَنْشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْناً آخَرِینَ

انعام 6

آیا ندیده‌اند ( و آگاهی پیدا نکرده‌اند ) که پیش از ایشان چقدر از اقوام و ملّتها را هلاک کرده‌ایم‌ ؟ اقوام و ملّتهائی که در زمین ( اسباب و ابزار ) قدرت و نعمت بدیشان دادیم ، قدرت و نعمتی که آن را به شما نداده‌ایم ، و بارانهای پیاپی برای آنان باراندیم و رودبارها در زیر ( منازل و کاخهای ) ایشان روان کردیم . امّا ( هنگامی که سرکشی و نافرمانی کردند و شکر نعمت به جای نیاوردند ، به پاس گناهانشان ) آنان را نابود ساختیم و اقوام و ملّتهای دیگری را پس از ایشان پدیدار کردیم ( و زمام امور را به دستشان سپردیم . پس از گذشتگان پند گیرید و از خواب غفلت بیدار شوید ) .

---

کم اهلکنا...‏

جزء ششم

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَ النَّصارى‏ أَوْلِیاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ وَ مَنْ یَتَوَلَّهُمْ مِنْکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ

فَتَرَى الَّذینَ فی‏ قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ یُسارِعُونَ فیهِمْ یَقُولُونَ نَخْشى‏ أَنْ تُصیبَنا دائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ یَأْتِیَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَیُصْبِحُوا عَلى‏ ما أَسَرُّوا فی‏ أَنْفُسِهِمْ نادِمینَ

وَ یَقُولُ الَّذینَ آمَنُوا أَ هؤُلاءِ الَّذینَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیْمانِهِمْ إِنَّهُمْ لَمَعَکُمْ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فَأَصْبَحُوا خاسِرینَ

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکافِرینَ یُجاهِدُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ

إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ

وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ

مائده 51-56

ای کسانی که ایمان آورده اید ، یهود و نصارا را یاوران و دوستان خود مگیرید ، آنها دوستان و یاوران یکدیگرند ، و هر کس از شما آنها را دوست و یاور خود گیرد از آنها خواهد بود ( و ستمکار است و ) بی تردید خداوند گروه ستمکاران را هدایت نمی کند.

پس کسانی را که در دل هایشان بیماری ( نفاق ) است می بینی که در ( دوستی ) آنها شتاب می ورزند ، می گویند: بیم داریم که حادثه بدی به ما برسد ( دولت اسلامی سقوط کند و آنها بر ما مسلط شوند ) . امید است که خداوند فتحی ( برای مسلمین ) یا کاری از جانب خود ( هلاک کردن کافران به نحوی دیگر ) پیش آورد تا آنها بر آنچه در دل هایشان پنهان می دارند پشیمان گردند.

و کسانی که ایمان آورده اند ( آن گاه که نفاق منافقان ظاهر شد به یکدیگر ) می گویند: آیا اینها بودند که به شدیدترین سوگندهای خود سوگند می خوردند که با شما هستند؟! ( حقّا که ) عمل های آنان ( منافقان ) باطل و بیهوده گشت و خود زیانکار شدند.

ای کسانی که ایمان آورده اید ، هر کس از شما از دین خود برگردد ( زیانی به خدا نمی زند ) خداوند به زودی گروهی را خواهد آورد که آنها را دوست دارد و آنها نیز او را دوست دارند ، در برابر مؤمنان رام و خاضعند و در برابر کافران مقتدر و پیروز ، در راه خدا جهاد می کنند و از سرزنش هیچ ملامتگری نمی هراسند. این ( ایمان و محبت و شهامت ) فضل خداوند است که به هر کس بخواهد می دهد و خداوند ( از نظر وجود و توان و رحمت ) گسترده است و داناست.

جز این نیست که سرپرست و ولیّ امر شما خدا و فرستاده اوست و کسانی که ایمان آورده اند ، آنها که نماز را برپا می دارند و در حالی که در رکوعند زکات می دهند.

و کسی که خدا و فرستاده او و کسانی را که ایمان آورده اند به ولایت و سرپرستی بپذیرد ( از حزب خداست و ) بی تردید حزب خدا پیروزند.

---

وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ...

جزء پنجم

وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ نَصیراً

الَّذینَ آمَنُوا یُقاتِلُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا یُقاتِلُونَ فی‏ سَبیلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیْطانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً

نساء 75-76

چرا در راه خدا ، و ( در راه ) مردان و زنان و کودکانی که ( به دست ستمگران ) تضعیف شده اند ، پیکار نمی کنید؟! همان افراد ( ستمدیده ای ) که می گویند: «پروردگارا! ما را از این شهر ، که اهلش ستمگرند ، بیرون ببر! و از طرف خود ، برای ما سرپرستی قرار ده! و از جانب خود ، یار و یاوری برای ما تعیین فرما!

کسانی که ایمان آورده اند در راه خدا می جنگند ، و کسانی که کفر ورزیده اند در راه طاغوت ( هر طغیانگر نافرمان حق ) می جنگند ، پس شما با یاران و دوستان شیطان بجنگید ، که بی تردید مکر و فریب شیطان همواره ( در برابر تدبیر الهی ) ضعیف است.

---

إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً...

جزء چهارم

لَتُبْلَوُنَّ فی‏ أَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذىً کَثیراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ

آل عمران 186

مسلما درباره مال ها و جان هایتان آزمایش خواهید شد و حتما از کسانی که به آنها پیش از شما کتاب ( آسمانی ) داده شده و نیز از کسانی که شرک ورزیده اند سخنان دل آزار بسیاری ( در انکار و استهزاء دین و پیامبر ، و تحریک مردم علیه اسلام ) خواهید شنید ، و اگر صبر و پروا پیشه کنید این ( استقامت ) حتما از کارهای بزرگ و درخور اهمیت است.

---

إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا ...

جزء سوم

لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَتْ رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسینا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَیْنا إِصْراً کَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرینَ

بقره 286

خداوند هیچ کس را ، جز به اندازه تواناییش ، تکلیف نمی کند. ( انسان ، ) هر کار ( نیکی ) را انجام دهد ، برای خود انجام داده و هر کار ( بدی ) کند ، به زیان خود کرده است. ( مؤمنان می گویند: ) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم ، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده ، آن چنان که ( به خاطر گناه و طغیان ، ) بر کسانی که پیش از ما بودند ، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم ، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی ، پس ما را بر جمعیّت کافران ، پیروز گردان!

---

رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسینا ...

جزء دوم

أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَأْتِکُمْ مَثَلُ الَّذینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِکُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى یَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى‏ نَصْرُ اللَّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَریبٌ

بقره 214

آیا ( شما مؤمنان ) گمان کرده اید که داخل بهشت می شوید و حال آنکه هنوز حالات کسانی که پیش از شما درگذشته اند برای شما نیامده! آنها را زیان های مالی و بدنی رسید ، و متزلزل و مضطرب شدند تا جایی که فرستاده خدا و کسانی که با او ایمان آورده بودند می گفتند: نصرت و یاری خدا کی می رسد؟ ( گفتیم ) آگاه باشید که حتما نصرت خدا نزدیک است.

---

إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَریبٌ...